Wpisy

Wprowadzone w ramach Polskiego Ładu zmiany w cenach transferowych (i szerzej, podatkach dochodowych) sprawiły, że podatnicy po raz kolejny mają wątpliwości odnośnie zakresu i sposobu realizacji obowiązków w obszarze cen transferowych za lata 2021-2022. 

W artykule wyjaśniamy zatem najważniejsze kwestie i obszary wynikające ze zmian i regulacji obowiązujących względem roku 2021 i 2022

Ceny transferowe – limity 2021

W kontekście limitów transakcyjnych w 2021 roku zastosowanie mają obowiązujące od 2019 roku regulacje tj. lokalna dokumentacja cen transferowych jest sporządzana dla transakcji kontrolowanej o charakterze jednorodnym, której wartość przekracza w roku podatkowym następujące progi dokumentacyjne:

1) 10.000.000 zł – w przypadku transakcji towarowej;

2) 10.000.000 zł – w przypadku transakcji finansowej;

3) 2.000.000 zł – w przypadku transakcji usługowej;

4) 2.000.000 zł – w przypadku innej transakcji niż określona w pkt 1-3

Do transakcji innych (pkt 4) można zaliczyć wszelkie transakcje dot. operacji na kapitałach, konwersji zadłużenia, umorzenia długów, wymiany udziałów itd. 

Dodatkowo, w przypadku transakcji kontrolowanych z podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową próg dokumentacyjny wynosi 100.000 zł, niezależnie od rodzaju transakcji.

Oprócz tego do sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych są obowiązani podatnicy i spółki niebędące osobami prawnymi dokonujący transakcji kontrolowanej lub transakcji innej niż transakcja kontrolowana, jeżeli rzeczywisty właściciel ma miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową oraz wartość tej transakcji za rok podatkowy, a w przypadku spółek niebędących osobami prawnymi – za rok obrotowy, przekracza 500.000 zł. Co jednak istotne obowiązek ten dotyczy wyłącznie transakcji zakupu towarów/usług. W przypadku transakcji sprzedaży (gdzie polski podatnik otrzymuje zapłatę) nie znajduje on zastosowania. 

Ceny transferowe – limity 2022

W kontekście limitów transakcyjnych w 2022 roku zastosowanie mają takie same regulacje jak wskazane powyżej, co oznacza, że nowelizacja w ramach Polskiego Ładu nie wprowadziła zmian w tym zakresie. 

Ceny transferowe – kto ma obowiązek 2021

W kontekście dokumentacji cen transferowych za rok 2021 obowiązek spoczywa na podmiotach powiązanych, realizujących ze sobą transakcje, przekraczające w roku podatkowym wskazane wyżej limity. 

Co jednak istotne, obowiązek sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych nie ma zastosowania do transakcji kontrolowanych:

1) zawieranych wyłącznie przez podmioty powiązane mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w roku podatkowym, w którym każdy z tych podmiotów powiązanych spełnia łącznie następujące warunki:

  • nie korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 6,
  • nie korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 34 i 34a,
  • nie poniósł straty podatkowej;

2) objętych uprzednim porozumieniem cenowym w okresie, którego dotyczy to porozumienie;

3) których wartość w całości trwale nie stanowi przychodu albo kosztu uzyskania przychodu, z wyłączeniem transakcji finansowych, transakcji kapitałowych oraz transakcji dotyczących inwestycji, środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych;

4) między spółkami tworzącymi podatkową grupę kapitałową;

5) w przypadku gdy powiązania wynikają wyłącznie z powiązania ze Skarbem Państwa lub jednostkami samorządu terytorialnego lub ich związkami;

6) w których cena została ustalona w trybie przetargu nieograniczonego na podstawie ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1129 i 1598);

7) realizowanych między grupą producentów rolnych wpisaną do rejestru, o którym mowa w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. o grupach producentów rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 1026 oraz z 2021 r. poz. 1603), a jej członkami, dotyczących odpłatnego zbycia:

  • na rzecz grupy producentów rolnych produktów lub grup produktów wyprodukowanych w gospodarstwach członków takiej grupy,
  • przez grupę producentów rolnych na rzecz jej członków towarów wykorzystywanych przez członka do produkcji produktów lub grup produktów, o których mowa w lit. a, oraz świadczenia usług związanych z tą produkcją;

8) realizowanych między wstępnie uznaną grupą producentów owoców i warzyw lub uznaną organizacją producentów owoców i warzyw, działających na podstawie ustawy z dnia 19 grudnia 2003 r. o organizacji rynków owoców i warzyw oraz rynku chmielu (Dz. U. z 2021 r. poz. 618), a jej członkami, dotyczących odpłatnego zbycia:

  • na rzecz takiej grupy lub organizacji produktów lub grup produktów wyprodukowanych w gospodarstwach członków takiej grupy lub organizacji,
  • przez taką grupę lub organizację na rzecz jej członków towarów wykorzystywanych przez członka do produkcji produktów lub grup produktów, o których mowa w lit. a, oraz świadczenia usług związanych z tą produkcją;

9) polegających na przypisaniu dochodu do zagranicznego zakładu położonego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2, jeżeli przepisy właściwych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, przewidują, że dochody te mogą być opodatkowane tylko w państwie innym niż Rzeczpospolita Polska.

Ceny transferowe – kto ma obowiązek 2022 

W kontekście roku 2022 obowiązek spoczywa zasadniczo na tych samych podmiotach, przy czym poszerzono zakres wyłączeń opisanych wyżej o:

1) Transakcje polegające wyłącznie na dokonaniu rozliczenia pomiędzy podmiotami powiązanymi wydatków poniesionych na rzecz podmiotu niepowiązanego, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:

  • nie powstaje wartość dodana i rozliczenie następuje bez uwzględniania marży lub narzutu zysku,
  • rozliczenie nie jest związane bezpośrednio z inną transakcją kontrolowaną,
  • rozliczenie nastąpiło niezwłocznie po dokonaniu zapłaty na rzecz podmiotu niepowiązanego,
  • podmiot powiązany nie jest podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową

2) stanowiących usługi o niskiej wartości dodanej – w przypadku spełnienia warunków określonych w art. 11f (tj. w przypadku skorzystania z tzw. Safe Harbour dla usług o niskiej wartości dodanej)

3) dotyczących pożyczki, kredytu lub emisji obligacji – w przypadku spełnienia warunków określonych w art. 11g (tj. w przypadku skorzystania z tzw. Safe Harbour dla transakcji finansowych)

Dodatkowo w przypadku:

  • transakcji kontrolowanych zawieranych przez podmioty powiązane będące mikroprzedsiębiorcą lub małym przedsiębiorcą w rozumieniu odpowiednio art. 7 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców,
  • transakcji innych niż transakcje kontrolowane, o których mowa w art. 11o ust. 1 i 1a (tj. transakcji innych niż tzw. „transakcje rajowe”)

– lokalna dokumentacja cen transferowych może nie zawierać analizy porównawczej lub analizy zgodności.

Przepis ten ma zastosowanie w przypadku przedsiębiorcy, który w ostatnim roku podatkowym spełnił warunki określone do uznania go za mikro lub małego przedsiębiorcę. 

Ceny transferowe 2021 terminy

W kontekście dokumentacji cen transferowych za rok 2021 zastosowanie znajduje przedłużony termin. Konsekwentnie terminy przedłużono: 

  • do 30 września 2022 r – dla podatników, w przypadku których pierwotny termin upływał w okresie od 1 stycznia 2022 r. do 30 czerwca 2022 r. 
  • 3 miesiące – dla podatników, w przypadku których termin złożenia upływał w okresie od 1 lipca 2022 r. do 31 grudnia 2022 r. (w praktyce dla większości podmiotów, tj. podmiotów których rok podatkowy jest równy z kalendarzowym, termin ten upływa 31 grudnia 2022 r.) 

Ceny transferowe 2022 terminy

W kontekście terminów na sporządzenie dokumentacji cen transferowych za rok 2022 zastosowanie znajdą terminy wynikające ze znowelizowanych regulacji tj.:

  • Dokumentację należy przygotować do końca 10 miesiąca po zakończeniu roku podatkowego, tj. dla podmiotów z rokiem podatkowym równym z kalendarzowym, do końca października 2023. 
  • Oświadczenie o przygotowaniu dokumentacji i informację o cenach transferowych należy przygotować na podstawie dokumentacji cen transferowych i złożyć do końca 11 miesiąca po zakończeniu roku podatkowego, tj. dla podmiotów z rokiem podatkowym równym z kalendarzowym, do końca listopada 2023. 

W związku z podpisaniem przez Prezydenta RP ustawy wprowadzającej od 1 stycznia 2017 roku szereg zmian do przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odnoszących się do problematyki tzw. cen transferowych, przygotowaliśmy dla Państwa krótkie kompendium wiedzy, zawierające niezbędne informacje dotyczące aktualnie obowiązujących regulacji w zakresie cen transferowych.

Czym jest dokumentacja cen transferowych?

Dokumentacja cen transferowych stanowi swoiste opracowanie opisujące zasady rządzące transakcjami zawieranymi pomiędzy podmiotami powiązanymi. Prawidłowo przygotowana powinna:

  • korespondować z faktycznymi warunkami realizowanych transakcji,
  • zawierać wszystkie niezbędne elementy wskazane w przepisach obowiązujących w roku, za który jest sporządzana,
  • przystępnie i jasno przedstawiać zasady rozliczeń wewnątrzgrupowych,
  • udowadniać rynkowy poziom wynagrodzenia (w przypadku gdy dany podatnik ma taki obowiązek, co szczegółowo opisujemy dalszej części niniejszego artykułu).

Kto sporządza dokumentację cen transferowych?

Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami (art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób  prawnych oraz art. 25a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) do sporządzania dokumentacji cen transferowych zobowiązany jest podatnik, przekraczający wskazane w wymienionych ustawach limity przychodów, dokonujący transakcji (lub innych zdarzeń) z podmiotami powiązanymi. Powyższe oznacza, że podmiotem zobowiązanym do przygotowania dokumentacji jest zawsze podatnik danego podatku (tj. spółka, osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, wspólnik spółki osobowej). W tym zakresie polskie ustawy podatkowe nie przewidują żadnych wyjątków.

Kiedy należy przygotować dokumentację?

Aktualnie, polscy podatnicy są zobowiązani do przygotowywania dokumentacji cen transferowych dla  transakcji zawieranych z podmiotami powiązanymi oraz dla tzw. innych zdarzeń, które zostały ujęte w księgach rachunkowych, mających istotny wpływ na wysokość dochodu lub straty podatnika. Pojęcie wskazanych innych zdarzeń nie pojawiało się do tej pory w polskich regulacjach dotyczących cen transferowych, a wynika bezpośrednio z nowelizacji. Co istotne, ustawodawca nie przedstawił precyzyjnej definicji owych innych zdarzeń, co oznacza, że ich katalog pozostaje otwarty i obejmuje wszelkie formy współpracy pomiędzy podmiotami powiązanymi, które zasadniczo nie kwalifikują się do uznania ich za typowe transakcje, a które ujmowane są w księgach rachunkowych i mają wpływ na wynik finansowy podatnika (np. współpraca kilku podmiotów w ramach wspólnego przedsięwzięcia czy podział kosztów wykorzystywania danego aktywa).

W przypadku zidentyfikowania przez podatnika transakcji lub zdarzeń, które potencjalnie powinny zostać opisane w dokumentacji cen transferowych, konieczne jest ustalenie czy ma on w ogóle obowiązek sporządzania tego rodzaju dokumentacji. W tym kontekście aktualnie obowiązujące przepisy o cenach transferowych wprowadzają stosowne limity transakcyjne.

Limity transakcyjne

Ostateczne ustalenie czy dla danej transakcji należy przygotować dokumentację cen transferowych uzależnione jest od poziomu przychodów podatnika, osiągniętych w roku poprzedzającym rok, za który dokumentacja jest sporządzana. Przepisy obowiązujące od 1 stycznia 2017 roku wprowadziły koncepcję tzw. progu istotności, zgodnie z którą dokumentowaniu powinny podlegać wyłącznie transakcje jednego rodzaju, których łączna wartość przekracza określoną wysokość. Wysokość ta uzależniona jest od przychodów (kosztów) podatnika. I tak, w przypadku podatników, którzy w roku poprzedzającym rok, za który sporządzana jest dokumentacja osiągneli przychody (koszty) na poziomie:

  • od 2 mln do 20 mln EUR – próg istotności wynosi: 50 000 EUR + 5 000 EUR za każdy 1 mln EUR przychodu powyżej 2 mln EUR;
  • od 20 mln do 100 mln EUR – próg istotności wynosi: 140 000 EUR + 45 000 EUR za każde 10 mln EUR powyżej 20 mln EUR;
  • powyżej 100 mln EUR – próg istotności wynosi 500 000 EUR.

Poszczególne progi transakcjyjne obrazowo przedstawia poniższa tabela:

Przychody podatnika za rok poprzedzający Próg transakcyjny
< 2 000 000 EUR Brak obowiązku sporządzania dokumentacji
2 000 000 EUR – 2 999 999,99 EUR 50 000 EUR
3 000 000 EUR – 3 999 999,99 EUR 55 000 EUR
4 000 000 EUR – 4 999 999,99 EUR  60 000 EUR
5 000 000 EUR – 5 999 999,99 EUR 65 000 EUR
6 000 000 EUR – 6 999 999,99 EUR 70 000 EUR
7 000 000 EUR – 7 999 999,99 EUR 75 000 EUR
8 000 000 EUR – 8 999 999,99 EUR 80 000 EUR
9 000 000 EUR – 9 999 999,99 EUR 85 000 EUR
10 000 000 EUR – 10 999 999,99 EUR 90 000 EUR
11 000 000 EUR – 11 999 999,99 EUR 95 000 EUR
12 000 000 EUR – 12 999 999,99 EUR 100 000 EUR
13 000 000 EUR – 13 999 999,99 EUR 105 000 EUR
14 000 000 EUR – 14 999 999,99 EUR 110 000 EUR
15 000 000 EUR – 15 999 999,99 EUR 115 000 EUR
16 000 000 EUR – 16 999 999,99 EUR 120 000 EUR
17 000 000 EUR – 17 999 999,99 EUR 125 000 EUR
18 000 000 EUR – 18 999 999,99 EUR 130 000 EUR
19 000 000 EUR – 19 999 999,99 EUR 135 000 EUR
20 000 000 EUR – 29 999 999,99 EUR 140 000 EUR
30 000 000 EUR – 39 999 999,99 EUR 185 000 EUR
40 000 000 EUR – 49 999 999,99 EUR 230 000 EUR
50 000 000 EUR – 59 999 999,99 EUR 275 000 EUR
60 000 000 EUR – 69 999 999,99 EUR 320 000 EUR
70 000 000 EUR – 79 999 999,99 EUR 365 000 EUR
80 000 000 EUR – 89 999 999,99 EUR 410 000 EUR
90 000 000 EUR – 99 999 999,99 EUR 455 000 EUR
100 000 000 EUR i więcej 500 000 EUR

Co zawiera dokumentacja cen transferowych?

Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami, obowiązującymi od 1 stycznia 2017 roku, zawartość dokumentacji cen transferowych uwarunkowana jest również poziomem przychodów (kosztów) podatnika osiągniętych w roku poprzedzającym rok, za który dokumentacja jest sporządzana. W tym kontekście wyróżniono kilka poziomów rozbudowania dokumentacji. Tym samym, podatnicy, którzy osiągnęli przychody na poziomie co najmniej:

  • 2 mln EUR – przygotowują podstawową dokumentację Local File (dokumentacja lokalna), zawierającą najważniejsze informacje o podatniku i transakcjach podlegających dokumentowaniu;
  • 10 mln EUR – przygotowują analizy danych porównawczych dla wszystkich transakcji podlegających dokumentowaniu (tzw. analizy benchmarkingowe), których celem jest potwierdzenie rynkowego poziomu wynagrodzenia stosowanego w dokumentowanych transakcjach. Dodatkowo podatnicy ci są również zobowiązani do składania deklaracji CIT-TP za dokumentowany rok podatkowy;
  • 20 mln EUR – są zobowiązani do posiadania dokumentacji grupowej tzw. Master File, odpowiadającej polskim wymogom, zredagowanej w języku polskim;
  • 750 mln EUR (skonsolidowane) – są zobowiązani do sporządzenia sprawozdania o wysokości dochodów i zapłaconego podatku w miejscach prowadzenia działalności, a także zakładów zagranicznych (tzw. Country-by-Country Reporting).

Z powyższego wynika, że zawartość dokumentacji cen transferowych za dany rok uzależniona będzie u danego podatnika od osiągniętych przez niego w poprzednim roku przychodów lub poniesionych kosztów, które determinują zarówno zakres obowiązków dokumentacyjnych, jak i jednostkowe progi transakcyjne.

Wszystkie niezbędne elementy dokumentacji przygotowywanej na każdym poziomie (Local File, analizy benchmarkingowe, Master File) zostały przedstawione w aktualnie obowiązujących ustawach i rozporządzeniach, tj. ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych (art. 9a), ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 25a), oraz rozporządzeniach w sprawie informacji zawartych w dokumentacji podatkowej. Co szczególnie istotne, dotychczas obowiązujące przepisy nakładały na podatników wyłącznie obowiązek przygotowywania dokumentacji lokalnej (Local File), w wersji zdecydowanie mniej rozbudowanej niż obecna. Oznacza to,  że dotychczasowe obowiązki związane z dokumentacją cen transferowych obejmowały wyłącznie niewielki ułamek obecnie obowiązujących regulacji.

Odpowiedzialność

Zgodnie z art. 9a ust. 7 na wszystkich podatników nałożono również dodatkowy obowiązek związany z procesem przygotowywania dokumentacji cen transferowych. Obowiązek ten dotyczy złożenia oświadczenia o przygotowaniu stosownej dokumentacji w ustawowym terminie i w przypadku osób prawnych obciąża solidarnie wszystkie osoby uprawnione do składania oświadczeń w imieniu podatnika. Co ważne, oświadczenie składane jest pod rygorem odpowiedzialności karnej (nie karnoskarbowej) za składanie fałszywych zeznań.

Termin na sporządzenie dokumentacji

W oparciu o pierwotne brzmienie przepisów obowiązujących od 1 stycznia 2017 roku, dokumentacja cen transferowych powinna zostać sporządzona w terminie nie późniejszym niż dzień upływu terminu określonego dla złożenia rocznego zeznania podatkowego (tj. w praktyce w większości przypadków do 31 marca 2018 roku – w odniesieniu do dokumentacji za 2017 rok). Jednoczesnie 15 marca 2017 roku w życie weszło rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 14 marca 2018 r. w sprawie przedłużenia terminów wykonania niektórych obowiązków z zakresu dokumentacji podatkowej. Zgodnie z jego treścią terminy na przygotowanie stosownej dokumentacji i złożenie oświadczenia, o którym mowa w art. 9a ust. 7 zostały przedłużone o 6 miesięcy – tj. w większości przypadków przypadają obecnie na 30 września 2018 roku. Przedłużenie dotyczy terminów przypadających pierwotnie w roku 2018 i 2019 (tj. zasadniczo odnoszących się do dokumentacji cen transferowych sporządzanych za lata 2017 i 2018).

Wzór dokumentacji cen transferowych

Obowiązujące od 1 stycznia 2017 roku przepisy nie wprowadziły jednolitego wzoru, zgodnie z którym stosowna dokumentacja powinna być sporządzana. Wymogi formalne dotyczące treści dokumentacji zaprezentowane zostały w art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (art. 25a w przypadku PIT – Local File) , oraz rozporządzeniach w sprawie informacji zawartych w dokumentacji podatkowej (analizy danych porównawczych oraz dokumentacja Master File). Sporządzenie wyczerpującej dokumentacji w oparciu o wskazane wymogi powinno zapewnić jej zgodność formalną z obowiązującymi regulacjami.

Zachęcamy do kontaktu z naszą Kancelarią, która specjalizuje się w zagadanieniach z zakresu cen transferowych i realizuje kompleksowe projekty polegające na:

  • przygotowywaniu stosownej dokumentacji na wszystkich szczeblach,
  • weryfikacji dokumentacji sporządzonej przez Klienta,
  • prowadzeniu szkoleń z zakresu cen transferowych,
  • opracowywaniu i wdrażaniu modeli cen transferowych,
  • bieżącym doradztwie podatkowym.

Naszym Klientom oferujemy najwyższą jakość, pełne zaangażowanie w każdy projekt oraz przystępne ceny.

Kontakt:

Łukasz Szula

l.szula@kancelariaszula.pl,

tel. 535-005-012